Trend in prevalentie zorginfecties in ziekenhuizen
Prevalentie zorginfecties in ziekenhuizen in 2019 gestegen
De puntprevalentie van zorginfecties in de ziekenhuizen die aan PREZIES deelnemen, is in 2019 significant gestegen ten opzichte van de jaren 2015-2018. Als echter alleen gekeken wordt naar de prevalentie van zorginfecties in de 22 ziekenhuizen die alle vijf jaren hebben deelgenomen aan PREZIES, dan blijkt de stijging minimaal te zijn (PREZIES, 2020). In de periode 2007 t/m 2013 nam de puntprevalentie af van 7,8 naar 3,1 per 100 patiënten (niet in figuur, PREZIES, 2017). Een mogelijke verklaring voor deze daling zou kunnen liggen in de afnemende opnameduur. Hierdoor manifesteren zorginfecties zich vaker pas na ontslag uit het ziekenhuis. Maar ook na correctie voor onder andere opnameduur en het aandeel patiënten met een chirurgische ingreep, daalde het aantal zorginfecties in de periode 2007-2016 significant met 3% per jaar (Hopmans et al., 2019). Ook een betere naleving van hygiënemaatregelen door ziekenhuispersoneel en deelname van ziekenhuizen aan het VMS Veiligheidsprogramma en later de Veiligheidsagenda zouden aan deze daling hebben kunnen bijdragen.
Cijfers voor en vanaf 2014 onvergelijkbaar
Cijfers voor en vanaf 2014 kunnen niet met elkaar vergeleken worden omdat sinds 2014 ook het aantal zorginfecties al aanwezig op het moment van (her)opname én nog aanwezig of behandeld op de registratiedag (zibo’s) in de surveillance worden meegenomen; bij één derde van de zorginfecties op de meetdag ging het om een zibo.
Meer informatie
Datum publicatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Referentiecijfers 2015 t/m 2019: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2020. Bron
- Referentiecijfers 2007 t/m 2014: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES . Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2017. Bron
- Trends in prevalence of healthcare-associated infections and antimicrobial use in hospitals in the Netherlands: 10 years of national point-prevalence surveys. J Hosp Infect. 2019. Pubmed | DOI
Trend in prevalentie vier zorginfecties in ziekenhuizen
Trend in puntprevalentie per zorginfectie in ziekenhuizen 2015-2019
POWI | Sepsis/bacteriëmie | Urineweginfecties | Infecties van de onderste luchtwegen | |
---|---|---|---|---|
2015 | 1,9 | 0,7 | 0,7 | 1,1 |
2016 | 1,8 | 0,9 | 0,7 | 1,3 |
2017 | 1,8 | 0,8 | 0,9 | 1,1 |
2018 | 1,4 | 0,8 | 0,7 | 1,4 |
2019 | 1,9 | 1,1 | 0,8 | 1,1 |
Bron: PREZIES
- POWI = postoperatieve wondinfecties
- Urineweginfecties = symptomatische urineweginfecties
- Sepsis/bacteriëmie = primaire- en secundaire sepsis
- Infecties van de onderste luchtwegen = longontsteking en andere lagere luchtweginfecties
Prevalentie postoperatieve wondinfecties gedaald tussen 2014 en 2018
Na een significante daling in de puntprevalentie van postoperatieve wondinfecties tussen 2014 en 2018, is het percentage POWI in 2019 weer toegenomen. Deze stijging is niet significant en deels terug te voeren op een hoge prevalentie bij cardiothoracale chirurgie en neurochirurgie in een paar ziekenhuizen. Ook bij sepsis is de puntprevalentie in 2019 gestegen ten opzichte van de voorgaande jaren 2015-2018 (wel significant). Voor infecties van de onderste luchtwegen en urineweginfecties zijn er in 2019 geen significante veranderingen (PREZIES, 2020). In de periode 2014-2018 was de puntprevalentie van infecties van de onderste luchtwegen (inclusief longontsteking), urineweginfecties en sepsis/bacteriëmie gelijk gebleven (PREZIES, 2019). Over de periode 2007-2013 daalde de puntprevalentie voor al deze vier zorginfecties nog (niet in figuur; PREZIES, 2017). Cijfers vóór en vanaf 2014 kunnen niet met elkaar vergeleken worden omdat sinds 2014 ook het aantal zorginfecties al aanwezig op het moment van (her)opname én nog aanwezig of behandeld op de registratiedag (zibo’s) in de surveillance worden meegenomen.
Meer informatie
Datum publicatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Referentiecijfers 2015 t/m 2019: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2020. Bron
- Referentiecijfers 2014 t/m 2018: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2019. Bron
- Referentiecijfers 2007 t/m 2014: Prevalentieonderzoek ziekenhuizen. PREZIES . Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2017. Bron
Trend in prevalentie zorginfecties in verpleeghuizen
Trend puntprevalentie zorginfecties in verpleeghuizen 2013-2017
Totaal | Sepsis/ bacteriëmie | Infectie onderste luchtwegen | Urineweginfectie | Infectie maagdarmkanaal | Bacteriële conjunctivitis | Totaal (aantal) | |
---|---|---|---|---|---|---|---|
2013 | 2,8 | 0,0 | 0,6 | 2,0 | 0,0 | 0,2 | 112 |
2014 | 2,2 | 0,1 | 0,3 | 1,5 | 0,2 | 0,2 | 140 |
2015 | 2,7 | 0,1 | 0,6 | 1,9 | 0,1 | 0,1 | 253 |
2016 | 2,5 | 0,0 | 0,7 | 1,6 | 0,2 | 0,1 | 202 |
2017 | 2,1 | 0,1 | 0,6 | 1,3 | 0,0 | 0,2 | 138 |
Bron: SNIV, 2019
- Absoluut aantal infecties alleen zichtbaar in de tabel lay-out
Prevalentie zorginfecties in verpleeghuizen stabiel
De gemiddelde prevalentie van zorginfecties die gedurende alle jaren zijn geregistreerd (exclusief huidinfecties) varieert in de periode 2013-2017 tussen de 2,1 en 2,8 per 100 patiënten. Er was gedurende deze periode geen significante afname. De prevalentie van urineweginfecties was het hoogst in 2013 (2,0%) en daalde tot 1,3% in 2017. Deze daling is niet statistisch significant (SNIV, 2019).
Meer informatie
Datum publicatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Referentiecijfers 2013-2017: Prevalentieonderzoek verpleeghuizen (SNIV). Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2019. Bron
Trend in incidentie lijnsepsis in ziekenhuizen
Trend in incidentie van lijnsepsis 2014-2018
Jaar | Incidentie lijnsepsis | BI ondergrens | BI bovengrens |
---|---|---|---|
2014 | 1,7 | 1,4 | 2,1 |
2015 | 1,7 | 1,4 | 2,1 |
2016 | 2,1 | 1,7 | 2,5 |
2017 | 1,8 | 1,4 | 2,4 |
2018 | 1,8 | 1,7 | 2,0 |
Bron: PREZIES, 2019
- BI = 95% betrouwbaarheidsinterval (alleen zichtbaar in de tabel lay-out)
Geen duidelijke trend in incidentie lijnsepsis
De incidentie van lijnsepsis schommelt sinds 2014 rond de 2 per 1.000 lijndagen. De incidentie van lijnsepsis bij CVK’s op de IC is in de periode 2014-2018 stabiel tussen de 0,8 en 1,3 infecties per 1000 lijndagen en bedraagt gemiddeld 1,1/1000 lijndagen. De incidentie op die niet-IC afdelingen schommelt tussen de 2,5 en 3,4 infecties per 1000 lijndagen en bedraagt gemiddeld 3,0/1000 lijndagen. Er werd in de periode 2014-2018 in totaal 416 maal lijnsepsis vastgesteld op 227.764 lijndagen (PREZIES, 2019). Het aantal deelnemende ziekenhuizen is in 2016 een kwart lager in vergelijking met de voorgaande jaren. De oorzaak is waarschijnlijk de verplichting om de surveillance ziekenhuisbreed uit te voeren met ingang van 2016. De aantallen voor 2018 zijn voorlopig. Het aanleveren van data van 2018 was nog niet afgerond tijdens het maken van de referentiecijfers (PREZIES, 2019).
Meer informatie
Datum publicatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Referentiecijfers 2014 t/m 2018: Lijnsepsis. PREZIES. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2019. Bron
Trend in incidentie vier zorginfecties in verpleeghuizen
Trend in incidentie per zorginfectie in verpleeghuizen 2009-2015
Jaren | Urineweginfecties | Vermoedelijke longontsteking | Infecties maagdarmkanaal | Influenza-achtig ziektebeeld |
---|---|---|---|---|
2009 | 3,6 | 3,8 | 1,6 | |
2010 | 3,7 | 4,6 | 0,4 | |
2011 | 8,0 | 2,8 | 3,7 | 0,5 |
2012 | 9,6 | 3,5 | 2,5 | 1,8 |
2013 | 9,5 | 3,7 | 1,9 | 0,8 |
2014 | 11,2 | 4,6 | 3,0 | 0,6 |
2015 | 10,3 | 3,8 | 2,2 | 0,9 |
Bron: SNIV, 2015; SNIV, 2016
- Urineweginfecties zijn sinds 2011 in de SNIV-surveillance opgenomen.
Incidentie van urineweginfecties toegenomen
De incidentie van urineweginfecties in verpleeghuizen is tussen 2009 en 2015 toegenomen. De incidentie van de drie andere zorginfecties liet geen duidelijke toename of afname in de tijd zien (SNIV, 2015; SNIV, 2016).
Meer informatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Surveillance Network Infectious Diseases in Nursing homes. Results from weekly incidence surveillance 2009 - 2014. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2015. Bron
- Surveillance Netwerk Infectieziekten in Verpleeghuizen. Resultaten van wekelijkse surveillance. Referentiecijfers 2011 – 2015. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2016. Bron
- Surveillance Network Infectious Diseases in Nursing homes. Results from weekly incidence surveillance 2009 – 2013. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2014. Bron