Zorg rond de geboorte→Regionaal & Internationaal→Internationaal

Nederlandse perinatale sterfte in de Europese middenmoot

De perinatale sterfte (som van doodgeboorte vanaf 28 weken zwangerschap en neonatale sterfte in de eerste vier weken na geboorte vanaf 24 weken zwangerschap) in Nederland was in 2015 4,2 per duizend geboortes. Vergeleken met het vorige Euro-Peristat-rapport over 2010 is dit een afname van 20%. De Nederlandse positie in de rangorde van landen met de laagste perinatale sterfte verbeterde van de 15e plek in 2010 naar een gedeelde 11e plek in 2015. De foetale sterfte vanaf 28 weken zwangerschapsduur is het sterkst gedaald: met 32,5% van 4,3 per duizend geboortes in 2004 naar 2,2 per duizend geboortes, waarmee Nederland voor deze foetale sterfte tot de beste EU-landen behoort. Voor de sterfte van levendgeborenen (neonatale sterfte) gerekend vanaf 24 weken zwangerschap tot 28 dagen na de geboorte staat Nederland in de middenmoot. Deze sterfte daalde tussen 2004 en 2015 met 28,6% van 2,8 per duizend geboortes in 2004 tot 2,0 per duizend geboortes in 2015 (Euro-Peristat, 2018). 

Vergelijkbaarheid afhankelijk van zwangerschapsduur

De in deze internationale vergelijking gepresenteerde cijfers verschillen van de cijfers voor Nederland vanaf 22 weken zwangerschap (zie Perinatale sterfte in Nederland). Volgens Euro-Peristat zijn de internationale cijfers het beste te vergelijken als gekeken wordt naar de foetale sterfte vanaf 28 weken zwangerschapsduur en de neonatale sterfte vanaf 24 weken. Met deze grenzen worden verschillen in registratie en beleid tussen de landen gecompenseerd. Zo wordt foetale sterfte onder de 28 weken in sommige landen niet geregistreerd, zijn in Nederland ook zwangerschapsafbrekingen tot 24 weken in de cijfers opgenomen en zijn er verschillen in actieve behandeling bij extreme vroeggeboorte onder de 24 weken. De perinatale sterfte vanaf 22 weken zwangerschapsduur, die dus internationaal minder goed te vergelijken is, is in Nederland hoog in vergelijking met andere landen in de Europese Unie (Perined, 2018). 

Nederlandse positie recent verbeterd, trends tot 2014 minder gunstig 

Tussen 2010 en 2015 verbeterde de Nederlandse positie in de rangorde van landen met de laagste perinatale sterfte zich dus, maar tot 2004 was de trend in Nederland minder gunstig dan elders in de EU. Begin van deze eeuw heeft Nederland zijn oorspronkelijke toppositie met een lage perinatale sterfte in de jaren zeventig en tachtig verloren ten opzichte van het EU-gemiddelde. Uit de eerste Peristat-studie bleek dat in 2000 de perinatale sterfte in Nederland het hoogst was van de toenmalige EU15-landen (Buitendijk et al., 2003; Mohangoo et al., 2008). Voor de tweede Peristat-studie, vijf jaar later, zijn gegevens verzameld voor de toen 25 lidstaten van de Europese Unie plus Noorwegen voor het peiljaar 2004. In dat jaar was de sterfte in Nederland gedaald ten opzichte van de vorige periode. De daling in andere landen was echter vaak even sterk of sterker (Mohangoo et al., 2008). Tussen 2004 en 2010 veranderde de positie van Nederland in de Europese rangorde nauwelijks (Mohangoo et al., 2014). 

Meer informatie

• Definities
• Bronverantwoording
• Trends in perinatale sterfte in Nederland
• Euro-Peristat
• Dossier Internationale vergelijkingen
• Verantwoording internationale vergelijkingen

Grote variatie vroeggeboorten in EU-landen

Het percentage levendgeborenen dat te vroeg (vóór 37 weken) geboren werd, varieerde in 2015 in de landen van de Europese Unie (EU), Noorwegen, Zwitserland en IJsland van ongeveer 6 tot 12%. Ongeveer 1% van de baby's in de EU werd geboren vóór 32 weken (Euro-Peristat, 2018). Mogelijke verklaringen voor de variatie in de EU zijn verschillen in overgewicht, roken en blootstelling aan factoren uit de omgeving (zoals luchtverontreiniging door fijn stof), verschillen in kunstmatig opgewekte vroeggeboorte vanwege medische oorzaak en verschillen in de behandeling van onvruchtbaarheid. Ook verschillen in de manier waarop de zwangerschapsduur wordt vastgesteld spelen mogelijk een rol (Delnord et al., 2015).

Meer informatie

• Definities
• Bronverantwoording
• Dossier Internationale Vergelijkingen
• Verantwoording internationale vergelijkingen

Percentage dat borstvoeding krijgt rond het EU-gemiddelde

Het percentage zuigelingen in Nederland dat na drie en na zes maanden nog (gedeeltelijk) borstvoeding krijgt ligt rond het EU-gemiddelde. Het percentage dat borstvoeding krijgt wijkt af van het percentage bij Huidige situatie, vanwege andere meetmethoden en andere meetmomenten dan bij de Nederlandse cijfers.

In Noord-Europa geven meer vrouwen langer borstvoeding

Met name in Noord-Europa, zoals Estland, Noorwegen en Zweden geven meer vrouwen gedurende een langere periode borstvoeding dan in Nederland. In Zweden krijgt ongeveer 80% van de zuigelingen van drie maanden (gedeeltelijk) borstvoeding (WHO-HFA, 2020). Na zes maanden is dit nog zo’n 63%. Ook in Hongarije geven meer moeders de borst dan in Nederland, en ook gedurende een langere periode. De verschillen tussen landen zijn deels te verklaren door methodologische verschillen, maar een deel is mogelijk ook te verklaren door verschillen in verlofregelingen. Zo is het in Hongarije gebruikelijk dat moeders drie jaar ouderschapsverlof opnemen, deels met behoud van salaris (Kamerman & Moss, 2009).

Meer informatie

• Bronverantwoording
• Verantwoording internationale vergelijkingen