Volksgezondheidenzorg.info

Zoekveld

Prostaatkanker→Cijfers & Context→Huidige situatie

Cijfers & Context

Sterfte aan prostaatkanker afgenomen

Regionaal & Internationaal

Hogere incidentie in Noord- en West-Europa

Kosten

Kosten van zorg 254 miljoen euro in 2011

Preventie & Zorg

Onvoldoende basis voor bevolkingsonderzoek

Het vóórkomen van prostaatkanker

Aantal nieuwe gevallen van prostaatkanker 2017

LeeftijdMannen
0-40,00
5-90,00
10-140,00
15-190,00
20-240,00
25-290,00
30-340,00
35-390,00
40-440,01
45-490,11
50-540,42
55-591,32
60-643,05
65-695,45
70-747,30
75-797,38
80-845,74
85-893,83
90-942,43
95+1,24

Bron: NKR, cijfers gedownload 6 februari 2018

  • De cijfers zijn voorlopig. 

In 2017 ongeveer 11.700 nieuwe gevallen van prostaatkanker

In 2017 zijn ongeveer 11.700 nieuwe gevallen van prostaatkanker vastgesteld (1,4 per 1.000 mannen). Vanaf de leeftijd van vijftig jaar tot de leeftijd van ongeveer 80 jaar neemt het aantal nieuwe patiënten met prostaatkanker sterk toe. Vanaf de leeftijd van ongeveer 80 jaar neemt het aantal nieuwe gevallen van prostaatkanker weer af. Prostaatkanker is de meest voorkomende vorm van kanker bij mannen ouder dan 45 jaar. Van alle mannen die in 2017 kanker kregen, had 21% prostaatkanker.

Bijna 80.000 mannen met prostaatkanker op 1 januari 2016

Op 1 januari 2016 waren er ongeveer 79.200  mannen met prostaatkanker. Dit komt overeen met 9,4 per 1.000 mannen. Het betreft hier de tienjaarsprevalentie. Dit wil zeggen het aantal mannen dat in de loop van de tien jaar voorafgaand aan de peildatum (1 januari 2016) prostaatkanker heeft gekregen en op de peildatum nog in leven was.

Meer informatie

Experts en redactie

Datum publicatie

13-03-2018

Verantwoording

Definities

  • Wat is prostaatkanker?

    Prostaatkanker is een kwaadaardige tumor van de prostaat. Kwaadaardige prostaattumoren zijn meestal adenocarcinomen, die ontstaan in kliercellen in het prostaatweefsel. Slechts een klein percentage (circa 5%) van de kwaadaardige prostaattumoren ontstaat ergens anders in de prostaat (in het steun-, bind- of vaatweefsel).

Bronverantwoording

  • Zorgregistraties kanker

    Nederlandse Kankerregistratie (NKR) van het IKNL

    De Nederlandse Kankerregistratie beschikt over een database met gegevens over de incidentie, prevalentie, overleving en sterfte van alle gevallen van kanker in Nederland sinds 1989. Het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) beheert de database. De website www.cijfersoverkanker.nl geeft toegang tot de kerncijfers uit de NKR. Het betreft incidentie-, sterfte- en overlevingscijfers naar lokalisatie, geslacht, leeftijd en stadium. De NKR bevat informatie over alle maligne (kwaadaardige) tumoren en hersentumoren in Nederland die door een arts zijn vastgesteld, met uitzondering van basaalcelcarcinoom en carcinoma in situ van de cervix. Basaalcelcarcinoom wordt alleen in Zuid-Nederland (regio Eindhoven) geregistreerd, door het IKNL-Zuid. De gegevens over basaalcelcarcinoom afkomstig van de IKNL-Zuid zijn op basis van bevolkingsaantallen geëxtrapoleerd naar de gehele Nederlandse bevolking.

    Landelijke Medische Registratie (LMR)

    Een deel van de personen die kanker krijgen, wordt voor behandeling kortere of langere tijd opgenomen in een ziekenhuis. De gegevens over ziekenhuisopnamen zijn afkomstig van de Landelijke Medische Registratie. De hierbij gebruikte ICD-9-codes voor de vormen van kanker onderscheiden op deze website, zijn opgenomen in onderstaande tabel.

    ICD-9-codes gehanteerd in de LMR per kankersoort

    Kankersoort

    LMR; ICD-9-code(s)

    Dikkedarmkanker

    153 en 154

    Longkanker

    162

    Huidkanker

    172 en 173

    Borstkanker

    vrouwen: 174
    mannen: 175

    Baarmoederhalskanker

    180

    Prostaatkanker

    185

    Non-Hodgkin Lymfomen

    200 en 202
    Kanker totaal 140-209 en V76

    Bronnen en literatuur

    Bronnen

    1. Nederlandse Kankerregistratie, NKR. zorggegevens.nl
    2. Landelijke Medische Registratie, LMR. zorggegevens.nl

  • Sterftestatistiek kanker

    CBS Doodsoorzakenstatistiek

    De CBS Doodsoorzakenstatistiek bevat informatie over sterfgevallen met kanker als onderliggende doodsoorzaak. In onderstaande tabel zijn de ICD-10-codes gepresenteerd die het CBS per kankersoort hanteert in de doodsoorzakenstatistiek.

    ICD-10-codes gehanteerd de CBS Doodsoorzakenstatistiek per kankersoort

    Kankersoort

    CBS-Doodsoorzaken; ICD-10-code(s)

    Dikkedarmkanker

    C18-C21

    Longkanker

    C33 en C34

    Huidkanker

    C43 en C44

    Borstkanker

    C50

    Baarmoederhalskanker

    C53

    Prostaatkanker

    C61

    Non-Hodgkin Lymfomen

    C82-C85 en C88
    Kanker totaal C00-C97

    Ad dikkedarmkanker: in versie 9 van de ICD viel ‘kanker van anus en anaalkanaal’ onder ‘rectumkanker’ (ICD-9-code 154). In versie 10 van ICD valt dit type kanker onder code C21. In de gepresenteerde incidentie- en prevalentiecijfers voor dikkedarmkanker wordt dit type kanker buiten beschouwing gelaten. In de gepresenteerde sterftecijfers voor dikkedarmkanker is dit type kanker wel meegenomen.

    Bronnen en literatuur

    Bronnen

    1. CBS Doodsoorzakenstatistiek, Doodsoorzakenstatistiek. zorggegevens.nl

  • Automatisch coderen bij CBS-doodsoorzakenstatistiek

    Met ingang van het statistiekjaar 2013 codeert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) doodsoorzakenformulieren automatisch met behulp van het softwarepakket IRIS. Dit is een verschil met voorgaande jaren waarin doodsoorzakenformulieren handmatig werden verwerkt. Automatische codering brengt een betere internationale vergelijkbaarheid en reproduceerbaarheid van de gegevens met zich mee. Het veroorzaakt echter ook verschuivingen in doodsoorzaken. Daardoor zijn de sterftecijfers vanaf het jaar 2013 niet altijd goed vergelijkbaar met sterftecijfers uit eerdere jaren. Voor meer informatie over het automatisch coderen verwijzen wij naar vier artikelen van het CBS:

    • Het automatisch coderen van doodsoorzaken. Een nieuwe werkwijze bij de doodsoorzakenstatistiek (Harteloh et al., 2014)
    • Verschuivingen in de doodsoorzakenstatistiek bij de introductie van het automatisch coderen (Harteloh, 2014)
    • Van handmatig naar automatisch coderen van doodsoorzaken. Een bridge coding study (Harteloh, 2015)
    • Veranderingen in de doodsoorzakenstatistiek 2012-2013 (Harteloh, 2016)

    Bronnen en literatuur

    Literatuur

    1. Harteloh PPM, van Hilten O, Kardaun JWPF. Het automatisch coderen van doodsoorzaken. Een nieuwe werkwijze bij de doodsoorzakenstatistiek. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); 2014. Bron
    2. Harteloh PPM. Verschuivingen in de doodsoorzakenstatistiek bij de introductie van het automatisch coderen. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); 2014. Bron
    3. Harteloh PPM. Van handmatig naar automatisch coderen van doodsoorzaken. Een bridge coding study. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); 2015. Bron
    4. Harteloh PPM. Veranderingen in de doodsoorzakenstatistiek 2012-2013. Den Haag: Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS); 2016. Bron

  • Tabel: Bronnen bij de cijfers over prostaatkanker

    Bron

    Indicator in VZinfo

    Gepresenteerde populatie VZinfo

    Meer informatie

    Nederlandse Kanker Registratie (NKR)

    Aantal nieuwe gevallen, Tienjaarsprevalentie

    Nederlandse bevolking 

    IKNL, NKR

    Nederlandse Kanker Registratie (NKR)

    Overleving (percentage)

    Geregistreerd aantal mensen met longkanker

    IKNL, NKR

    Landelijke Medische Registratie (LMR)

    Klinische opnamedagen, klinische opnamen, gemiddelde opnameduur, dagopnamen met prostaatkanker als hoofdontslagdiagnose

    Nederlandse bevolking 

    LMR

    CBS Doodsoorzakenstatistiek

    Aantal sterfgevallen

    Nederlandse bevolking 

    CBS Doodsoorzakenstatistiek

    Kosten van Ziektenstudie

    Kosten van zorg voor prostaatkanker

    Nederlandse bevolking 
     

    Kosten van Ziekten database

    International Agency for Research on Cancer (EUCAN)

    Aantal nieuwe gevallen

    Europese bevolking

    EUCAN

    Eurostat

    Aantal sterfgevallen

    Europese bevolking 

    Eurostat
    EUROCARE Relatieve 5-jaarsoverleving Europese bevolking EUROCARE
Methoden

  • Relatieve overleving bij kanker

    Overleving

    De berekende overleving is de relatieve overleving, wat wil zeggen dat is gecorrigeerd voor de normale levensverwachting op basis van de sterftetafels naar leeftijd en geslacht. Hiertoe is gebruikgemaakt van jaarlijkse sterftetafels voor de verschillende regio's van de Integrale Kanker Centra (IKC's). De relatieve overleving is een benadering van de ziekte-specifieke overleving. Alle patiënten zijn gevolgd tot aan de datum van overlijden of, in geval van emigratie, tot aan de emigratiedatum.

  • Trendanalyse incidentie

    Het RIVM heeft over de periode 2001-2011 een analyse gemaakt van de trend in het aantal nieuwe gevallen van een ziekte (incidentie). Deze totale trend is opgebouwd uit het effect van demografische en epidemiologische ontwikkelingen.

    • demografische ontwikkelingen: veranderingen in de omvang en leeftijdsopbouw van de bevolking;
    • epidemiologische ontwikkelingen: overige ontwikkelingen die van invloed zijn op de trend. Voorbeelden zijn: afgenomen blootstelling aan risicofactoren, actievere opsporing door huisartsen en een toename in overleving.

    Voor meer informatie over de trendanalyse, zie Trends en prognoses.

  • Standaardisatie

    De omvang en de leeftijdsverdeling van de bevolking veranderen in de loop van de tijd. Om ziekte- en sterftecijfers van opeenvolgende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, moet hiermee rekening worden gehouden. Daarom zijn trends in de tijd gecorrigeerd voor deze veranderingen in de bevolking. Daarbij is uitgegaan van de bevolkingsomvang en de leeftijdsverdeling in een gekozen standaardjaar en populatie. Dit wordt standaardisatie genoemd.

  • Indexatie

    Bij de weergave van trends in grafieken is gebruikgemaakt van indexatie. Hierbij zijn de cijfers van opeenvolgende jaren weergegeven ten opzichte van een gekozen basisjaar. De waarde van het basisjaar is gelijkgesteld aan 100. Bij een dergelijke weergave zijn de trends van verschillende cijferreeksen (bijvoorbeeld mannen en vrouwen) beter te vergelijken en is een percentuele toename of afname eenvoudig af te lezen.

Data en gegevensbronnen