Eenzaamheid naar geslacht
Eenzaamheid naar geslacht 2016
Mannen | Vrouwen | |
---|---|---|
Eenzaam | 44,4 | 41,6 |
(Zeer) ernstig eenzaam | 9,8 | 10,1 |
Emotioneel eenzaam | 29,7 | 31,7 |
Sociaal eenzaam | 46,0 | 40,4 |
Dit cijfer is ook onderdeel van |
---|
Meer dan 40% van de volwassen bevolking voelt zich eenzaam
In 2016 gaf 43% van de volwassen bevolking (19 jaar en ouder) aan eenzaam te zijn. Van de volwassen bevolking is 33% matig eenzaam en 10% voelt zich ernstig of zeer ernstig eenzaam. Bijna 31% voelt zich emotioneel eenzaam en 43% sociaal eenzaam. Eenzaamheid is vastgesteld met de eenzaamheidsschaal.
Mannen meer sociaal eenzaam dan vrouwen
Eenzaamheid komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen, maar bij (zeer) ernstige eenzaamheid zijn er nauwelijks verschillen. Vrouwen voelen zich vaker emotioneel eenzaam, terwijl mannen vaker sociaal eenzaam zijn. Ook uit eerder onderzoek onder Nederlanders van 30-76 jaar blijkt dat mannen meer sociale eenzaamheid ervaren dan vrouwen. Dat geldt voor zowel gescheiden als getrouwde mannen (Dykstra & Fokkema, 2007). Er zijn geen verschillen in emotionele eenzaamheid tussen getrouwde mannen en vrouwen in deze leeftijdsgroep. Binnen de groep die gescheiden is, zijn de mannen echter emotioneel eenzamer dan de vrouwen (Dykstra & Fokkema, 2007). Uit een ander Nederlands onderzoek onder getrouwde 65-plussers blijkt ook dat mannen sociaal eenzamer zijn. Emotionele eenzaamheid is ook bij deze groep hoger bij vrouwen dan bij mannen (Korporaal et al., 2008).
Meer informatie
Bronnen en literatuur
Eenzaamheid naar leeftijd
Eenzaamheid naar leeftijd 2016
Leeftijd | Eenzaam | (Zeer) ernstig eenzaam | Emotioneel eenzaam | Sociaal eenzaam |
---|---|---|---|---|
19-34 jaar | 38,7 | 8,9 | 32,2 | 35,6 |
35-49 jaar | 40,8 | 10,4 | 29,9 | 41,5 |
50-64 jaar | 44,7 | 10,9 | 29,3 | 47,4 |
65-74 jaar | 43,9 | 8,4 | 26,4 | 46,9 |
75-84 jaar | 52,5 | 10,3 | 37,2 | 49,8 |
85+ | 62,7 | 14,8 | 53,1 | 52,0 |
Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen GGD-en, CBS en RIVM; bewerkt door het RIVM
Eenzaamheid neemt toe met de leeftijd
In het algemeen neemt het percentage ((zeer) ernstig) eenzamen toe met het ouder worden. Dit geldt specifiek voor sociale eenzaamheid. Het percentage mensen dat zich emotioneel eenzaam voelt, neemt pas toe vanaf 75 jaar. Na de leeftijd van ongeveer 75 jaar is de kans op eenzaamheid groter bij een opeenstapeling van verschillende gebeurtenissen zoals het overlijden van de partner en van andere leeftijdsgenoten en het verlies van mobiliteit en zelfstandigheid door afnemend fysiek, cognitief en sensorisch functioneren (van Tilburg, 2007; Jylhä, 2004). Van de 85-plussers voelt bijna tweederde (63%) zich eenzaam. Uit gegevens van LASA uit 2008/2009 blijkt dat onder 85-plussers relatief veel vrouwen eenzaam zijn (Zantinge et al., 2011). Een verklaring daarvoor is dat oudere vrouwen vaker alleenstaand zijn dan oudere mannen.
Meer informatie
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Prevalentie, uit: Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. In: Zicht op eenzaamheid: achtergronden, oorzaken en aanpak. Assen: van Gorcum; 2007. 2. p. 24-30p. Bron
- Old age and loneliness: cross-sectional and longitudinal analyses in the Tampere Longitudinal Study on Aging. Can J Aging. 2004;23(2):157-68. Pubmed
- Gezond ouder worden in Nederland. Bilthoven: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM); 2011. Bron
Eenzaamheid naar burgerlijke staat
Eenzaamheid naar burgerlijke staat 2016
Burgerlijke staat | Eenzaam | (Zeer) ernstig eenzaam | Emotioneel eenzaam | Sociaal eenzaam |
---|---|---|---|---|
Gehuwd, samenwonend | 37,0 | 6,6 | 23,4 | 39,7 |
Ongehuwd, nooit gehuwd geweest | 50,1 | 14,4 | 40,8 | 46,8 |
Gescheiden | 61,0 | 22,3 | 49,5 | 58,1 |
Weduwe, weduwnaar | 61,7 | 16,9 | 55,2 | 50,1 |
Meer eenzamen onder gescheiden mensen, weduwen en weduwnaars
Onder gescheiden mensen en weduwen of weduwnaars voelen meer mensen zich eenzaam dan onder samenwonenden of ongehuwden. Ruim 60% van de gescheiden mensen en weduwen of weduwnaars voelt zich eenzaam. Ernstige eenzaamheid komt meer voor bij gescheiden mensen (22%) dan bij weduwen of weduwnaars (17%). Emotionele eenzaamheid komt het meest voor bij weduwen/weduwnaars (55%), terwijl sociale eenzaamheid het meest voorkomt bij gescheiden mensen (58%).
Meer informatie
Eenzaamheid naar opleiding
Eenzaamheid naar opleiding 2016
Opleidingsniveau | Eenzaam | (Zeer) ernstig eenzaam | Emotioneel eenzaam | Sociaal eenzaam |
---|---|---|---|---|
Laag (lager onderwijs) | 62,7 | 19,3 | 49,7 | 57,7 |
Midden 1 (mavo, lbo) | 48,9 | 12,3 | 34,3 | 49,1 |
Midden 2 (havo, vwo, mbo) | 42,2 | 9,9 | 30,1 | 43,1 |
Hoog (hbo, wo) | 35,8 | 6,7 | 25,4 | 36,3 |
Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen GGD-en, CBS en RIVM; bewerkt door het RIVM
Meer eenzaamheid bij laagopgeleiden
Onder laagopgeleiden komt meer ((zeer) ernstige) eenzaamheid voor dan onder hoogopgeleiden. Van de laagopgeleiden boven de 19 jaar voelt 63% zich eenzaam, ten opzichte van 36% van de hoogopgeleiden. De verschillen gelden zowel voor emotionele eenzaamheid als voor sociale eenzaamheid. Eenzaamheid is vastgesteld met de eenzaamheidsschaal.
Meer eenzaamheid bij een tekort aan financiële middelen
Eenzaamheid blijkt ook samen te hangen met een tekort aan financiële middelen. Onder mensen met een tekort aan financiële middelen zijn meer sociaal of emotioneel eenzamen. Dit geldt zowel voor de oudere (60-79 jaar) als voor de jongere (18-59 jaar) leeftijdsgroepen. Dit blijkt uit onderzoek in verschillende West- en Oost-Europese landen (Bulgarije, Duitsland, Frankrijk, Georgië en Rusland) (de Jong-Gierveld & van Tilburg, 2010). Het is op basis van bovenstaande onderzoeken niet duidelijk of een lage sociaaleconomische status tot eenzaamheid leidt of andersom.
Meer informatie
Eenzaamheid naar migratieachtergrond
Eenzaamheid naar migratieachtergrond 2016
Migratieachtergrond | Eenzaam | (Zeer) ernstig eenzaam | Emotioneel eenzaam | Sociaal eenzaam |
---|---|---|---|---|
Nederlands | 39,1 | 7,9 | 27,2 | 39,8 |
Westers | 50,8 | 13,4 | 37,4 | 49,5 |
Niet-westers | 63,7 | 21,9 | 50,8 | 61,7 |
Bron: Gezondheidsmonitor Volwassenen en Ouderen GGD-en, CBS en RIVM; bewerkt door het RIVM
- Nederlandse achtergrond: beide ouders zijn in Nederland geboren, ongeacht het land waar men zelf is geboren.
- Westerse migratieachtergrond: persoon met als migratieachtergrond een van de landen in Europa (exclusief Turkije), Noord-Amerika en Oceanië, en Indonesië en Japan.
- Niet-westerse migratieachtergrond: persoon met als migratieachtergrond een van de landen in Afrika, Latijns-Amerika en Azië (exclusief Indonesië en Japan) of Turkije.
Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond meest eenzaam
(Ernstige) eenzaamheid komt meer voor onder Nederlanders met een niet-westerse migratieachtergrond (64%) dan onder Nederlanders met een westerse migratieachtergrond (51%) en personen met een Nederlandse achtergrond (39%). Ook Nederlanders met een westerse migratieachtergrond voelen zich vaker (ernstig) eenzaam dan personen met een Nederlandse achtergrond. De verschillen in eenzaamheid gelden zowel voor emotionele eenzaamheid als voor sociale eenzaamheid.