Volksgezondheidenzorg.info

Zoekveld

Drugsgebruik→Regionaal & Internationaal→Regionaal

Cijfers & Context

Meer mannen dan vrouwen gebruiken cannabis

Regionaal & Internationaal

Cannabisgebruik Nederland gelijk aan gebruik in EU

Kosten

Niet beschikbaar

Preventie & Zorg

Ontmoedigen en verminderen risico's van gebruik

Drugsgebruik middelbare scholieren (klas 2 en 4) per GGD-regio

Drugsgebruik 2019

Per GGD-regio, middelbare scholieren (klas 2 en klas 4)
Drugsgebruik 2019
GGD-regioPercentage
DGJ Zuid-Holland Zuid 6,8
GGD Amsterdam14,4
GGD Brabant-Zuidoost 7,6
GGD Drenthe 8,0
GGD Flevoland 7,2
GGD Fryslan 8,6
GGD Gelderland Zuid 8,7
GGD Gooi en Vechtstreek15,3
GGD Groningen12,5
GGD Haaglanden 5,5
GGD Hart voor Brabant 5,9
GGD Hollands Midden 8,1
GGD Hollands Noorden10,5
GGD IJsselland 5,6
GGD Kennemerland11,2
GGD Limburg-Noord 6,2
GGD Noord-en Oost-Gelderland 7,6
GGD regio Utrecht 9,0
GGD Rotterdam-Rijnmond 8,3
GGD Twente 6,7
GGD West-Brabant 8,3
GGD Zaanstreek-Waterland 8,9
GGD Zeeland 9,8
GGD Zuid-Limburg11,3
VG Gelderland-Midden 9,0

Bron: Gezondheidsmonitor Jeugd 2019 GGD'en en RIVM

View all detail data

Drugsgebruik naar regio

In Nederland heeft 8,6% van de jongeren ooit wiet (marihuana) of hasj heeft gebruikt. Per regio varieert het percentage van 5,5 tot 15,3%. Het percentage jongeren dat de laatste vier weken wiet (marihuana) of hasj heeft gebruikt is 4,1%. Meer gegevens over dit onderwerp zijn te vinden door op de kaart te klikken.

Drugsgebruik naar gemeente

In 19 GGD-regio’s waren voldoende tweede- en vierdeklassers uitgenodigd, zodat in die regio’s voor gemeenten (op 14 gemeenten na) ook prevalentiecijfers beschikbaar zijn. Zes regio’s (Amsterdam, Brabant-Zuidoost, Fryslân, Gelderland-Midden, Haaglanden en Hart voor Brabant) namen deel op regionaal niveau waardoor in deze regio’s geen gemeentecijfers beschikbaar zijn.

Gezondheidsmonitor Jeugd

De Gezondheidsmonitor Jeugd geeft inzicht in de leefstijl en het welzijn van middelbare scholieren. Alle 25 GGD'en in Nederland namen eind 2019 digitale vragenlijsten af bij tweede- en vierdeklassers van het voortgezet onderwijs. Meer dan 170.000 leerlingen beantwoordden vragen over hun gezondheid, geluk, psychosociaal welzijn, gebruik van sociale media, gamen, pesten, bewegen, suikerhoudende dranken, roken en drinken. Het onderzoek werd voor de tweede keer landelijk geharmoniseerd uitgevoerd (eerste keer was 2015).

Meer informatie

Experts en redactie

Datum publicatie

15-10-2020

Drugsgebruik volwassenen per GGD-regio

Drugsgebruik 2017-2019

Per GGD-regio, bevolking 8 jaar of ouder
Drugsgebruik 2017-2019
GGD-regioPercentageSignificantiePercentage (gecorrigeerd voor geslacht en leeftijdSignificantie (gecorrigeerd voor geslacht en leeftijd
GGD Amsterdam22,6Boven (99% zeker)19,6Boven (99% zeker)
GGD Brabant-Zuidoost7,7Wijkt niet significant af8,4Wijkt niet significant af
GGD Drenthe6,5Onder (99% zeker)7,4Wijkt niet significant af
GGD Flevoland5,9Onder (99% zeker)6Onder (99% zeker)
GGD Fryslân7,7Wijkt niet significant af8,6Wijkt niet significant af
GGD Gelderland-Midden6,4Onder (99% zeker)6,2Onder (99% zeker)
GGD Gelderland-Zuid9,5Wijkt niet significant af9,2Wijkt niet significant af
GGD Gooi en Vechtstreek6,8Wijkt niet significant af5,4Onder (99% zeker)
GGD Groningen13,2Boven (99% zeker)11,2Boven (95% zeker)
GGD Haaglanden7,9Wijkt niet significant af7,4Onder (95% zeker)
GGD Hart voor Brabant7,4Onder (99% zeker)7,6Onder (95% zeker)
GGD Hollands Midden8,8Wijkt niet significant af8,7Wijkt niet significant af
GGD Hollands Noorden7,8Wijkt niet significant af8,4Wijkt niet significant af
GGD IJsselland6,9Onder (95% zeker)6,4Onder (99% zeker)
GGD Kennemerland8,5Wijkt niet significant af9,6Wijkt niet significant af
GGD Limburg-Noord6,7Onder (95% zeker)7,4Wijkt niet significant af
GGD Noord- en Oost-Gelderland5,1Onder (99% zeker)5,7Onder (99% zeker)
GGD regio Utrecht12Boven (99% zeker)11,1Boven (99% zeker)
GGD Rotterdam-Rijnmond11,6Boven (99% zeker)11,1Boven (95% zeker)
GGD Twente5,5Onder (99% zeker)5,7Onder (99% zeker)
GGD West-Brabant8Wijkt niet significant af8,3Wijkt niet significant af
GGD Zaanstreek-Waterland8,6Wijkt niet significant af9,1Wijkt niet significant af
GGD Zeeland5Onder (99% zeker)5,4Onder (99% zeker)
GGD Zuid-Holland Zuid5,5Onder (99% zeker)5,6Onder (99% zeker)
GGD Zuid-Limburg9,7Wijkt niet significant af9,6Wijkt niet significant af
Nederland9,2Wijkt niet significant af9,1Wijkt niet significant af

Bron: CBS-Gezondheidsenquête

View all detail data

Meeste drugsgebruik in de regio Amsterdam

In de GGD-regio Amsterdam is het percentage volwassen dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden drugs te hebben gebruikt significant het hoogst (22,6%). In de GGD-regio Zeeland en regio's in het oosten is het percentage volwassen dat drugs gebruikt significant lager dan in de rest van Nederland. In de periode 2017-2019 geeft gemiddeld 9,2% van de volwassen aan in de afgelopen 12 maanden voorafgaande aan de gezondheidsenquête drugs te hebben gebruikt.

Toelichting regionale verschillen

Selecteer een regio in de kaart voor meer informatie over significantie per GGD-regio. Significantie geeft een nadere verklaring van de waarde die we mogen hechten aan de gepresenteerde verschillen. De verschillen zouden onder andere verklaard kunnen worden door regionale variaties in leeftijd en geslacht. Deze gestandaardiseerde cijfers zijn ook via de kaart op te vragen.

Meer informatie

Cannabisgebruik volwassenen per GGD-regio

Cannbisgebruik 2017-2019

Per GGD-regio, bevolking 18 jaar of ouder
Cannbisgebruik 2017-2019
GGD-regioPercentageSignificantiePercentage (gecorrigeerd voor geslacht en leeftijdSignificantie (gecorrigeerd voor geslacht en leeftijd
GGD Amsterdam16,9Boven (99% zeker)15,1Boven (99% zeker)
GGD Brabant-Zuidoost6,1Wijkt niet significant af6,7Wijkt niet significant af
GGD Drenthe5,5Onder (95% zeker)6,3Wijkt niet significant af
GGD Flevoland5Onder (95% zeker)5,2Onder (95% zeker)
GGD Fryslân6,1Wijkt niet significant af6,9Wijkt niet significant af
GGD Gelderland-Midden4,8Onder (99% zeker)4,7Onder (99% zeker)
GGD Gelderland-Zuid7,8Wijkt niet significant af7,6Wijkt niet significant af
GGD Gooi en Vechtstreek5,8Wijkt niet significant af4,5Onder (99% zeker)
GGD Groningen10,1Boven (99% zeker)8,3Wijkt niet significant af
GGD Haaglanden7,1Wijkt niet significant af6,8Wijkt niet significant af
GGD Hart voor Brabant5,6Onder (99% zeker)5,8Onder (95% zeker)
GGD Hollands Midden7,7Wijkt niet significant af7,8Wijkt niet significant af
GGD Hollands Noorden6,3Wijkt niet significant af6,8Wijkt niet significant af
GGD IJsselland5,2Onder (95% zeker)4,9Onder (99% zeker)
GGD Kennemerland6,7Wijkt niet significant af7,5Wijkt niet significant af
GGD Limburg-Noord5,8Wijkt niet significant af6,4Wijkt niet significant af
GGD Noord- en Oost-Gelderland4Onder (99% zeker)4,4Onder (99% zeker)
GGD regio Utrecht8,8Boven (95% zeker)8,2Wijkt niet significant af
GGD Rotterdam-Rijnmond9,7Boven (99% zeker)9,4Boven (99% zeker)
GGD Twente4,5Onder (99% zeker)4,7Onder (99% zeker)
GGD West-Brabant5,7Onder (95% zeker)5,9Wijkt niet significant af
GGD Zaanstreek-Waterland6,3Wijkt niet significant af6,5Wijkt niet significant af
GGD Zeeland4,6Onder (99% zeker)4,9Onder (95% zeker)
GGD Zuid-Holland Zuid4,3Onder (99% zeker)4,5Onder (99% zeker)
GGD Zuid-Limburg8,6Wijkt niet significant af8,4Wijkt niet significant af
Nederland7,3Wijkt niet significant af7,3Wijkt niet significant af

Bron: CBS-Gezondheidsenquête

View all detail data

Meeste cannabisgebruik in de regio Amsterdam

In de GGD-regio Amsterdam is het percentage volwassen dat aangeeft in de afgelopen 12 maanden cannabis te hebben gebruikt significant het hoogst (16,9%). In de GGD-regio's Noord- en Oost-Gelderland, Zuid Holland Zuid, Twente, Zeeland en Gelderland-Midden  is het percentage volwassen dat cannabis gebruikt significant lager (minder dan 5%) dan in de rest van Nederland. In de periode 2017-2019 geeft gemiddeld 7,3% van de volwassen aan in de afgelopen 12 maanden voorafgaande aan de gezondheidsenquête cannabis te hebben gebruikt.

Toelichting regionale verschillen

Selecteer een regio in de kaart voor meer informatie over significantie per GGD-regio. Significantie geeft een nadere verklaring van de waarde die we mogen hechten aan de gepresenteerde verschillen. De verschillen zouden onder andere verklaard kunnen worden door regionale variaties in leeftijd en geslacht. Deze gestandaardiseerde cijfers zijn ook via de kaart op te vragen.

Meer informatie

Cannabis, verslavingszorg ingeschreven cliënten per mo/vb-regio

Verslavingszorg cannabis 2015

Aantal episoden, per mo/vb-regio
Cannabis, verslavingszorg aantal behandelperiodes per mo/vb-regio 2015
Verslavingszorg cannabis 2015
MOVB RegioAbsoluut aantalAantal per 10000
Nederland11.4208
Groningen58512
Leeuwarden58711
Emmen14710
Assen2369
Zwolle51412
Almelo1649
Enschede32810
Deventer27114
Apeldoorn32916
Arnhem37011
Ede885
Doetinchem2038
Nijmegen43810
Utrecht4797
Amersfoort2347
Almere42713
Hilversum1397
Den Helder796
Alkmaar1416
Hoorn895
Haarlem2115
Amsterdam7609
Zaanstad806
Purmerend695
Leiden3327
Den Haag5689
Delft1336
Gouda915
Rotterdam88112
Vlaardingen16111
Nissewaard1466
Dordrecht2417
Vlissingen1324
Bergen op zoom814
Breda1825
Tilburg2497
Den Bosch2448
Oss1426
Eindhoven2215
Helmond1137
Venlo2676
Heerlen1497
Maastricht1194

Bron: Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS)

  • Het is niet mogelijk om gegevens uit LADIS na 2015 te publiceren.
  • Centrumgemeenten maatschappelijke opvang en verslavingsbeleid (mo/vb-regio's) zijn sinds 1994 verantwoordelijk voor de uitvoering van de maatschappelijke opvang en het verslavingsbeleid.
View all detail data

Minder behandelperioden in het zuiden en westen

Het aantal behandelperioden (episoden) van cliënten die een beroep doen op de verslavingszorg voor een cannabisverslaving (als hoofdreden) is lager in enkele regio's in het zuiden en westen van Nederland. In het noorden en oosten van Nederland is het aantal episoden relatief hoger. In 2015 waren er in totaal ruim 11.000 episoden, oftewel 8 episoden per 10.000 inwoners van 15 jaar en ouder. Alleen behandelperioden van cliënten waarvan de woonplaats bekend is, zijn meegenomen in de berekeningen. Het aantal mensen dat bij de verslavingszorg vanwege een cannabisprobleem in behandeling is, is slechts een indicatie. Veel mensen blijven buiten het zicht van de hulpverlening.

Vergelijk met andere kaart

Meer informatie

 

 

Verantwoording

Definities

  • Definities Drugsgebruik

    Drugs zijn middelen die de hersenen prikkelen waardoor er geestelijke en lichamelijke effecten optreden. We noemen dit ook wel de pyscho-actieve werking.

    Het onderwerp drugsgebruik op Volksgezondheidenzorg.info richt zich op de volgende drugs: cannabis, hallucinogene paddenstoelen en heroïne, cocaïne, amfetamine, ecstacy en GHB. Cannabis (hasj en wiet/marihuana) en hallucinogene paddenstoelen staan bekend als ‘softdrugs’. Deze middelen staan op lijst II van de Opiumwet. Ook de plant qat staat sinds 5 januari 2013 op lijst II. Middelen zoals heroïne, cocaïne, amfetamine, LSD, ecstacy en GHB worden ‘harddrugs’ genoemd en staan op lijst I van de Opiumwet. Omdat deze middelen in de Opiumwet staan zijn ze illegaal. Ook alcohol en nicotine in tabak hebben een psycho-actieve werking, maar deze middelen staan niet in de Opiumwet en zijn dus legaal.

    Middelen op lijst I zijn volgens de wet gevaarlijker dan middelen op lijst II. In de werkelijkheid is de grens tussen harddrugs en softdrugs niet zo gemakkelijk te trekken. Er zijn gebruikers van softdrugs die zoveel gebruiken dat het ‘hard’ gebruik genoemd zou kunnen worden. Het omgekeerde komt ook voor, hoewel ‘soft’ gebruiken van harddrugs voor de meeste mensen moeilijk vol te houden is.

    We maken onderscheid in actueel, recent en ooit-gebruik:

    • Actueel gebruik: in de laatste maand voorafgaand aan de peiling
    • Recent gebruik: in het laatste jaar voorafgaand aan de peiling
    • Ooit-gebruik: ooit in het leven
Bronverantwoording

  • Tabel: Bronnen bij de cijfers over Drugsgebruik

    Bron Indicator in VZinfo Gepresenteerde populatie VZinfo Meer informatie
    Leefstijlmonitor (LSM)/Gezondheidsenquête Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; afgelopen jaar harddrugs gebruikt (percentages) Nederlandse bevolking vanaf 18 jaar  LSM; Gezondheidsenquête
    Leefstijlmonitor (LSM)/ Peilstationsonderzoek Scholieren Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; ooit harddrugs, paddo's of lachgas gebruikt (percentages) Nederlandse scholieren van 12 t/m 16 jaar LSM, Peilstations Scholieren
    Leefstijlmonitor (LSM)/ HBSC-Nederland Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; ooit XTC of lachgas gebruikt (percentages) Nederlandse scholieren van 12 t/m 16 jaar LSM, HBSC-Nederland
    Onderzoek middelengebruik studenten Ooit, afgelopen maand cannabis, lachgas of harddrugs gebruikt Nederlandse mbo en hbo studenten 16 t/m 18 jaar Factsheet Trimbos-instituut
    Gezondheidsmonitor Jeugd 2019 GGD'en en RIVM Ooit wiet of hasj gebruikt Nederlandse scholieren in klas 2 en 4 Gezondheidsmonitor Jeugd op Zorggegevens, Website Gezondheidsmonitors
    Nationaal Prevalentie Onderzoek (NPO) Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis of harddrugs gebruikt (percentages) Nederlandse bevolking van 15 t/m 64 jaar van Rooij et al., 2011
    Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS) Aantal ingeschreven cliënten bij de verslavingszorg met cannabis of harddrugs als primair probleem Nederlandse bevolking LADIS
    European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) Ooit, afgelopen jaar cannabis  of harddrugs gebruikt (percentages) Europese bevolking EMCDDA, Statistisch Bulletin
    European School Survey on Alcohol and other Drugs (ESPAD) In de afgelopen 30 dagen cannabis gebruikt; ooit harddrugs gebruikt (percentages) Europese scholieren van 15 en 16 jaar

    ESPAD; ESPAD-Group, 2020

     

    Bronnen en literatuur

    Literatuur

    1. van Rooij AJ, Schoenmakers TM, van de Mheen D. Nationaal Prevalentie Onderzoek Middelengebruik 2009: kerncijfers 2009. Rotterdam: IVO; 2011. Bron
    2. ESPAD-Group. ESPAD Report 2019 — Results from the European School Survey Project on Alcohol and Other Drugs. Luxembourg: EMCDDA/ESPAD; 2020. Bron | DOI
Methoden

  • Dataverzameling Gezondheidsenquête 2020

    In 2020 is de dataverzameling voor de Gezondheidsenquête verstoord door de COVID-19-pandemie. Ongeveer een half jaar was het niet mogelijk om aan huis interviews af te nemen. Daardoor kwam er tijdens die periode alleen via internet respons binnen. Om te corrigeren voor het wegvallen van de interviews aan huis is gebruik gemaakt van een aangepast weegmodel met tijdreeksmodellen. Hierdoor zijn de cijfers te vergelijken met de eerdere jaren. Meer informatie over het aangepaste weegmodel kunt u vinden in deze nota.
    De COVID-19-pandemie en de bijbehorende maatregelen hebben mogelijk invloed gehad op het gedrag en de gezondheid van de geïnterviewden. Het is belangrijk hier rekening mee te houden bij het interpreteren van de cijfers van 2020.

  • Methoden en technieken

    Standaardisatie

    De omvang en de leeftijdsverdeling van de bevolking verschillen per regio en land. Daarnaast treden in de loop van de tijd veranderingen op in de omvang en leeftijdsverdeling. Om ziekte- en sterftecijfers van verschillende regio’s en landen, of van opeenvolgende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, wordt hier rekening mee gehouden. Daarbij worden de cijfers gecorrigeerd voor deze verschillen of veranderingen in de bevolking. Hierbij wordt uitgegaan van de omvang en de leeftijdsverdeling van een gekozen standaardpopulatie. Dit wordt standaardisatie genoemd.

    Indexatie

    Vooral bij de weergave van trends in de tijd zijn de trendcijfers vaak geïndexeerd. Een geïndexeerde trend laat ontwikkelingen in de tijd zien ten opzichte van een gekozen basisjaar. Dit gebeurt door de cijfers van alle jaren weer te geven als percentage van het cijfer in een gekozen basisjaar. Het cijfer in het basisjaar is gelijk gesteld aan 100(%). Indexatie maakt zichtbaar hoe groot de percentuele toe- of afname is ten opzichte van dat basisjaar. Door als basisjaar het eerste jaar in de grafiek te kiezen, kun je snel zien wat de verandering over de hele weergegeven periode is en ook of er grote verschillen zijn voor de onderscheiden groepen (mannen en vrouwen bijvoorbeeld).

    Indexatie kan ook gebruikt worden voor het weergeven van regionale verschillen. Hierbij wordt het landelijke cijfer bijvoorbeeld gelijk gesteld aan 100(%). Een regionaal cijfer boven of onder de 100 duidt erop dat het respectievelijk hoger of lager is dan het landelijke cijfer. Voorafgaand aan indexatie worden de cijfers vaak gecorrigeerd voor verschillen in samenstelling van de populaties.

    Toetsing trends

    Toetsing van de trend heeft plaatsgevonden op ongestandaardiseerde data door middel van een logistische regressie, waarbij is gecorrigeerd is voor leeftijd en geslacht. Daarbij wordt getoetst of er een statistisch significante toe- of afname is met een significantieniveau (p-waarde) van 0,05. Vaak is onderscheid gemaakt naar trends in verschillende subpopulaties: mannen, vrouwen en leeftijdsgroepen. Daarnaast is getoetst of de trend voor mannen en vrouwen statistisch significant verschilt.
    De kans op het vinden van een toevallige significante uitkomst neemt toe met het aantal uitgevoerde toetsen. Om hiervoor te corrigeren is een Benjamini‐Hochberg‐correctie op de p‐waardes uitgevoerd.

  • Toetsing trends

    Toetsing van de trend heeft plaatsgevonden op ongestandaardiseerde data door middel van een logistische regressie, waarbij is gecorrigeerd is voor leeftijd en geslacht. Daarbij wordt getoetst of er een statistisch significante toe- of afname is met een significantieniveau (p-waarde) van 0,05. Vaak is onderscheid gemaakt naar trends in verschillende subpopulaties: mannen, vrouwen en leeftijdsgroepen. Daarnaast is getoetst of de trend voor mannen en vrouwen statistisch significant verschilt.
    De kans op het vinden van een toevallige significante uitkomst neemt toe met het aantal uitgevoerde toetsen. Om hiervoor te corrigeren is een Benjamini‐Hochberg‐correctie op de p‐waardes uitgevoerd.