Volksgezondheidenzorg.info

Zoekveld

Drugsgebruik→Cijfers & Context→Huidige situatie: volwassenen

Cijfers & Context

Meer mannen dan vrouwen gebruiken cannabis

Regionaal & Internationaal

Cannabisgebruik Nederland gelijk aan gebruik in EU

Kosten

Niet beschikbaar

Preventie & Zorg

Ontmoedigen en verminderen risico's van gebruik

Cannabisgebruik naar leeftijd en geslacht

Meer mannen dan vrouwen gebruiken cannabis

In 2017 gaf 7,2% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder aan in het afgelopen jaar cannabis te hebben gebruikt (9,6% van de mannen en 4,8% van de vrouwen). Dit percentage is het hoogst bij jongeren van 18 tot en met 24 jaar. Vervolgens neemt het cannabisgebruik af met het ouder worden. In 2017 gaf in totaal 4,5% van de Nederlanders van 18 jaar en ouder aan in de afgelopen maand cannabis te hebben gebruikt.

Meer informatie

Experts en redactie

Datum publicatie

06-04-2018

Cannabisgebruik naar opleiding

Hoogopgeleiden meeste ervaring met cannabis 

Hoogopgeleiden hebben vaker ooit in hun leven cannabis gebruikt dan laagopgeleiden: 28% van de hoogst opgeleiden tegenover 9% van de laagst opgeleiden in 2017. Deze duidelijke verschillen gelden niet voor het gebruik van cannabis in het afgelopen jaar of de afgelopen maand. Bij deze resultaten is geen rekening gehouden met verschillen in leeftijd en geslacht tussen de opleidingsgroepen.

Meer informatie

Experts en redactie

Datum publicatie

06-04-2018

Gebruik harddrugs naar geslacht

Veel minder gebruikers van harddrugs dan van cannabis

Het percentage mensen van 18 jaar en ouder dat in het afgelopen jaar harddrugs heeft gebruikt lag in 2017 duidelijk lager dan het gebruik van cannabis. De meest gebruikte harddrugs in het afgelopen jaar zijn ecstacy (2,7%), cocaïne (1,8%) en amfetamine (1,4%). Mannen hebben aanzienlijk vaker dan vrouwen harddrugs gebruikt. Bij harddrugs gebruik is vaak sprake van een onderschatting van het werkelijke gebruik. Deze middelen kennen veel gebruikers die vaak niet in onderzoek terechtkomen, zoals dak- en thuislozen en geïnstitutionaliseerden.

Meer informatie

 

Experts en redactie

Datum publicatie

06-04-2018

Verantwoording

Definities

  • Definities Drugsgebruik

    Drugs zijn middelen die de hersenen prikkelen waardoor er geestelijke en lichamelijke effecten optreden. We noemen dit ook wel de pyscho-actieve werking.

    Het onderwerp drugsgebruik op Volksgezondheidenzorg.info richt zich op de volgende drugs: cannabis, hallucinogene paddenstoelen en heroïne, cocaïne, amfetamine, ecstacy en GHB. Cannabis (hasj en wiet/marihuana) en hallucinogene paddenstoelen staan bekend als ‘softdrugs’. Deze middelen staan op lijst II van de Opiumwet. Ook de plant qat staat sinds 5 januari 2013 op lijst II. Middelen zoals heroïne, cocaïne, amfetamine, LSD, ecstacy en GHB worden ‘harddrugs’ genoemd en staan op lijst I van de Opiumwet. Omdat deze middelen in de Opiumwet staan zijn ze illegaal. Ook alcohol en nicotine in tabak hebben een psycho-actieve werking, maar deze middelen staan niet in de Opiumwet en zijn dus legaal.

    Middelen op lijst I zijn volgens de wet gevaarlijker dan middelen op lijst II. In de werkelijkheid is de grens tussen harddrugs en softdrugs niet zo gemakkelijk te trekken. Er zijn gebruikers van softdrugs die zoveel gebruiken dat het ‘hard’ gebruik genoemd zou kunnen worden. Het omgekeerde komt ook voor, hoewel ‘soft’ gebruiken van harddrugs voor de meeste mensen moeilijk vol te houden is.

    We maken onderscheid in actueel, recent en ooit-gebruik:

    • Actueel gebruik: in de laatste maand voorafgaand aan de peiling
    • Recent gebruik: in het laatste jaar voorafgaand aan de peiling
    • Ooit-gebruik: ooit in het leven
Bronverantwoording

  • Tabel: Bronnen bij de cijfers over Drugsgebruik

    Bron Indicator in VZinfo Gepresenteerde populatie VZinfo Meer informatie
    Leefstijlmonitor (LSM)/Gezondheidsenquête Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; afgelopen jaar harddrugs gebruikt (percentages) Nederlandse bevolking vanaf 18 jaar  LSM; Gezondheidsenquête
    Leefstijlmonitor (LSM)/ Peilstationsonderzoek Scholieren Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; ooit harddrugs, paddo's of lachgas gebruikt (percentages) Nederlandse scholieren van 12 t/m 16 jaar LSM, Peilstations Scholieren
    Leefstijlmonitor (LSM)/ HBSC-Nederland Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis gebruikt; ooit XTC of lachgas gebruikt (percentages) Nederlandse scholieren van 12 t/m 16 jaar LSM, HBSC-Nederland
    Nationaal Prevalentie Onderzoek (NPO) Ooit, afgelopen maand, afgelopen jaar cannabis of harddrugs gebruikt (percentages) Nederlandse bevolking van 15 t/m 64 jaar van Rooij et al., 2011
    Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS) Aantal ingeschreven cliënten bij de verslavingszorg met cannabis of harddrugs als primair probleem Nederlandse bevolking LADIS
    European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) Ooit, afgelopen jaar cannabis  of harddrugs gebruikt (percentages) Europese bevolking EMCDDA, Statistisch Bulletin
    European School Survey on Alcohol and other Drugs (ESPAD) In de afgelopen 30 dagen cannabis gebruikt; ooit harddrugs gebruikt (percentages) Europese scholieren van 15 en 16 jaar

    ESPAD; Kraus et al., 2016

     

    Bronnen en literatuur

    Literatuur

    1. van Rooij AJ, Schoenmakers TM, van de Mheen D. Nationaal Prevalentie Onderzoek Middelengebruik 2009: kerncijfers 2009. Rotterdam: IVO; 2011. Bron
Methoden

  • Methoden en technieken

    Standaardisatie

    De omvang en de leeftijdsverdeling van de bevolking verschillen per regio en land. Daarnaast treden in de loop van de tijd veranderingen op in de omvang en leeftijdsverdeling. Om ziekte- en sterftecijfers van verschillende regio’s en landen, of van opeenvolgende jaren met elkaar te kunnen vergelijken, wordt hier rekening mee gehouden. Daarbij worden de cijfers gecorrigeerd voor deze verschillen of veranderingen in de bevolking. Hierbij wordt uitgegaan van de omvang en de leeftijdsverdeling van een gekozen standaardpopulatie. Dit wordt standaardisatie genoemd.

    Indexatie

    Vooral bij de weergave van trends in de tijd zijn de trendcijfers vaak geïndexeerd. Een geïndexeerde trend laat ontwikkelingen in de tijd zien ten opzichte van een gekozen basisjaar. Dit gebeurt door de cijfers van alle jaren weer te geven als percentage van het cijfer in een gekozen basisjaar. Het cijfer in het basisjaar is gelijk gesteld aan 100(%). Indexatie maakt zichtbaar hoe groot de percentuele toe- of afname is ten opzichte van dat basisjaar. Door als basisjaar het eerste jaar in de grafiek te kiezen, kun je snel zien wat de verandering over de hele weergegeven periode is en ook of er grote verschillen zijn voor de onderscheiden groepen (mannen en vrouwen bijvoorbeeld).

    Indexatie kan ook gebruikt worden voor het weergeven van regionale verschillen. Hierbij wordt het landelijke cijfer bijvoorbeeld gelijk gesteld aan 100(%). Een regionaal cijfer boven of onder de 100 duidt erop dat het respectievelijk hoger of lager is dan het landelijke cijfer. Voorafgaand aan indexatie worden de cijfers vaak gecorrigeerd voor verschillen in samenstelling van de populaties.