Alcoholverslaving naar leeftijd en geslacht
Jaarprevalentie van alcoholafhankelijkheid 2007-2009
Leeftijd | Mannen | Vrouwen | Totaal |
---|---|---|---|
18-24 jaar | 4,2 | 2,4 | 3,3 |
25-34 jaar | 1,0 | 0,1 | 0,6 |
35-44 jaar | 0,7 | 0,1 | 0,4 |
45-54 jaar | 0,3 | 0,3 | 0,3 |
55-64 jaar | 0,4 | 0,3 | 0,3 |
Totaal | 1,0 | 0,5 | 0,7 |
Bronnen: NEMESIS-2 in de Graaf et al., 2010
Diagnose op basis van DSM-IV (4e editie). De leeftijdsverschillen zijn significant voor zowel mannen, vrouwen als de hele groep.
Geen recente cijfers over alcoholverslaving
Er zijn geen recente schattingen hoe vaak alcoholverslaving in Nederland voorkomt. De meest recente gegevens dateren uit 2007-2009 (van Laar & van Ooyen-Houben, 2016). In die tijd werd de DSM-IV nog gebruikt voor de classificatie van psychische stoornissen. Vanaf januari 2017 is de DSM-5 in gebruik genomen. In de DSM-IV wordt nog onderscheid gemaakt tussen alcoholafhankelijkheid en alcoholmisbruik, maar deze zijn in de DSM-5 samengenomen als ‘stoornis in het alcoholgebruik’. In VZinfo duiden we dit aan als 'alcoholverslaving'. In VZinfo kunnen nu nog geen actuele gegevens over alcoholverslaving volgens de DSM-5 classificatie worden gepresenteerd, maar presenteren we oudere cijfers over alcoholafhankelijkheid volgens de DSM-IV. Prevalentiecijfers kunnen intussen veranderd zijn door veranderingen in risico's en door de bevolkingssamenstelling.
Mannen vaker afhankelijk van alcohol dan vrouwen
Alcoholafhankelijkheid komt voor bij ongeveer 0,7% van de volwassenen (18-65 jaar) in Nederland. In absolute aantallen ging het om ruim 82.400 mensen per 1-1-2009. De jaarprevalentie van alcoholafhankelijkheid onder mannen is ruim het dubbele van die onder vrouwen. Alcoholafhankelijkheid komt het meest voor bij 18-24-jarigen. Van de volwassen mannen is 3,9% ooit in het leven afhankelijk geweest van alcohol; bij vrouwen is dat 0,9%. In totaal gaat het om 2% van de bevolking. Op 1-1-2012 was de jaarincidentie van alcoholafhankelijkheid 0,15 per 100 persoonsjaren (15.300 personen) (de Graaf et al., 2012).
- Definities: alcoholverslaving, diagnostiek en verandering in classificatiesysteem psychische stoornissen
- Cijfers over (overmatig) alcoholgebruik bij volwassenen en jongeren
- Bronverantwoording
Bronnen en literatuur
Literatuur
- Nationale Drug Monitor Jaarbericht 2016. Utrecht: Trimbos-instituut; 2016. Bron
- Incidentie van psychische aandoeningen. Opzet en eerste resultaten van de tweede meting van de studie NEMESIS-2. Utrecht: Trimbos-instituut; 2012. Bron
- De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking. NEMESIS-2: Opzet en eerste resultaten. Utrecht: Trimbos-instituut; 2010. Bron
Alcoholverslaving naar opleiding
Jaarprevalentie van alcoholafhankelijkheid 2007-2009
Opleidingsniveau | Mannen | Vrouwen |
---|---|---|
lager onderwijs | 0,6 | 0,4 |
lbo, mavo | 1,0 | 1,4 |
mbo, havo, vwo | 1,4 | 0,2 |
hbo, universiteit | 0,6 | 0,1 |
Bronnen: NEMESIS-2 in de Graaf et al., 2010
Diagnose op basis van DSM-IV (4e editie). De opleidingsverschillen zijn alleen voor vrouwen significant.
Bij vrouwen hangt lagere opleiding samen met alcoholafhankelijkheid
Alcoholafhankelijkheid komt onder lager opgeleide vrouwen met een mavo of lbo opleiding vaker voor dan in de andere opleidingsgroepen. Bij mannen zijn er geen significante verschillen naar opleidingsniveau (de Graaf et al., 2010). Alcoholafhankelijkheid komt vaker voor bij werklozen en arbeidsongeschikten dan bij werkenden. Ook bij mensen met een laag inkomen komt alcoholafhankelijkheid vaker voor dan bij mensen met een hoog inkomen (de Graaf et al., 2010). NEMESIS-2 is het meest recente Nederlandse bevolkingsonderzoek dat op dit moment beschikbaar is. Prevalentiecijfers kunnen intussen veranderd zijn door verschillen in risico's en door de bevolkingssamenstelling, maar ook omdat intussen het classificatiesysteem van psychische stoornissen gewijzigd is.
Meer informatie
- Definities: alcoholverslaving, diagnostiek en verandering in classificatiesysteem psychische stoornissen
- Informatie over verschillen in alcoholgebruik naar opleidingsniveau
- Bronverantwoording
Bronnen en literatuur
Literatuur
- De psychische gezondheid van de Nederlandse bevolking. NEMESIS-2: Opzet en eerste resultaten. Utrecht: Trimbos-instituut; 2010. Bron